Puly thang máy là gì? Đây là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi sử dụng thang máy. Puly thang máy có cấu tạo và chức năng như thế nào? hãy cùng Thang máy Gia Định tìm hiểu qua bài viết sau đây nhé!
Nội dung
Tìm hiểu Puly thang máy là gì?
Puly thang máy là gì?
Puly thang máy là gì? Puly thang máy là một thiết bị cơ khí có hình dạng như một bánh xe có rãnh cáp ở mép ngoài, được gắn trên một trục quay có vòng bi để giảm ma sát và tăng độ xoay.
Puly có chức năng gắn kết cáp treo với máy kéo để tạo ra lực kéo cho cabin di chuyển lên xuống của thang máy gia đình hay tất cả dòng thang máy nói chung.
Puly có thiết kế hình bánh xe đúc bằng chất liệu gang có các rãnh ở giữa để lồng cáp treo vào. Puly được gắn vào trục quay có vòng bi để giảm ma sát và tăng khả năng quay mượt mà. Puly được lắp đặt ở các vị trí như phòng máy trên nóc giếng thang, hố thang máy hoặc puly ma sát của máy kéo.

Cấu tạo puly thang máy
Khi chúng ta đã hiểu được puly thang máy là gì? hãy cùng tìm hiểu về cấu tạo puly. Dưới đây là một số nội dung cần biết về cấu tạo và chức năng của puly thang máy:
Bánh xe
- Đây là phần chính của puly thang máy, có hình dạng tròn và được làm từ gang hoặc thép. Bánh xe có các rãnh ở giữa để lồng cáp treo vào. Số lượng và kích thước của rãnh phụ thuộc vào loại cáp treo và loại puly. Bánh xe cần được chế tạo chính xác để đảm bảo cáp treo không bị tuột ra hoặc kẹt vào.
- Có vai trò gắn kết cáp treo và truyền lực kéo từ máy kéo cho cabin di chuyển lên xuống. Bánh xe cần được thiết kế sao cho cáp treo ở hai bên của cabin và đối trọng có góc quay như nhau.
Rãnh cáp
- Là phần để cáp treo lồng vào bánh xe của puly. Rãnh cáp có hình dạng V hoặc U và có độ sâu, độ rộng, độ cong phù hợp với đường kính của cáp treo.
- Rãnh cáp cần được gia công mịn để giảm ma sát và ăn mòn giữa cáp treo và puly.
- Có vai trò dẫn hướng cáp treo theo chiều cao của giếng thang. Rãnh cáp cần được thiết kế sao cho cáp treo không bị tuột ra hoặc kẹt vào khi cabin di chuyển lên xuống.
Vòng bi
- Đây là phần để puly quay trên trục quay. Vòng bi có chức năng giảm ma sát và tăng khả năng quay mượt mà của puly.
- Vòng bi cần được tra dầu định kỳ để duy trì hoạt động tốt.
Trục quay
- Đây là phần để gắn puly vào phòng máy hoặc hố thang máy.
- Trục quay có hình dạng trụ hoặc hình chữ T và được làm từ thép hoặc gang. Trục quay cần được cố định chắc chắn để tránh rung lắc hoặc biến dạng.

Các loại puly thang máy
Có nhiều loại puly thang máy khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và ưu nhược điểm riêng. Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu 3 loại puly phổ biến hiện nay, đó là: puly đối trọng, puly dẫn hướng và puly ma sát.
Puly đối trọng
- Là loại puly được gắn vào đối trọng để điều chỉnh vị trí của đối trọng so với cabin.
- Puly đối trọng giúp giảm lực căng cáp treo và tăng tuổi thọ của cáp treo.
- Puly đối trọng có ưu điểm là đơn giản, dễ lắp đặt và bảo trì. Tuy nhiên, puly đối trọng cũng có nhược điểm là không thể điều chỉnh được góc nghiêng của cáp treo khi cabin di chuyển qua các tầng khác nhau.
Puly dẫn hướng
- Là loại puly được gắn vào các tầng của tòa nhà để dẫn hướng cáp treo qua các tầng khác nhau.
- Puly dẫn hướng giúp giảm ma sát của cáp treo với các thành phần khác của hệ thống thang máy và tăng độ ổn định của cabin khi di chuyển.
- Puly dẫn hướng có ưu điểm là linh hoạt, có thể điều chỉnh được góc nghiêng của cáp treo theo từng tầng. Tuy nhiên, puly dẫn hướng cũng có nhược điểm là phức tạp, khó lắp đặt và bảo trì.
Puly ma sát
- Là loại puly được gắn vào máy kéo để kết nối với cáp treo.
- Puly ma sát không được buộc chặt vào cáp treo mà chỉ dùng lực ma sát để kéo cáp treo qua puly.
- Puly ma sát giúp giảm lực căng cáp treo và tăng hiệu suất hoạt động của máy kéo.
- Puly ma sát có ưu điểm là tiết kiệm điện năng, an toàn và dễ thay thế. Tuy nhiên, puly ma sát cũng có nhược điểm là không chính xác, có khả năng bị tuột cáp khi lực ma sát không đủ lớn.
Bảng so sánh các loại puly thang máy
Loại puly | Vị trí | Chức năng | Ưu điểm | Nhược điểm |
Puly đối trọng | Gắn với đối trọng | Cân bằng trọng lượng cabin | Giảm công suất máy kéo | Tăng chiều cao giếng thang |
Puly dẫn hướng | Gắn ở các vị trí trong giếng thang | Dẫn hướng cáp treo | Giảm ma sát và rung động cáp treo | Tăng số lượng cáp treo |
Puly ma sát | Gắn với máy kéo | Tạo ra lực kéo cho cáp treo | Linh hoạt trong thiết kế và lắp đặt | Tăng ma sát và nhiệt độ cáp treo |
Nguyên lý hoạt động của puly thang máy
Puly thang máy là gì? hoạt động thế nào? Puly thang máy hoạt động theo nguyên lý của hệ treo cân bằng trong thang máy. Hệ treo cân bằng là một hệ cơ học gồm hai khối có khối lượng khác nhau được buộc vào hai đầu của một dây qua một bánh xe xoay tự do (hay còn gọi là puly).
Khi một khối di chuyển xuống, khối kia sẽ di chuyển lên và ngược lại. Hệ treo cân bằng giúp giảm công suất cần thiết để di chuyển hai khối.

Trong hệ thống thang máy, cabin và đối trọng được coi như hai khối của hệ treo cân bằng. Cáp treo được coi như dây của hệ treo cân bằng. Puly được coi như bánh xe xoay tự do của hệ treo cân bằng. Máy kéo được coi như nguồn cung cấp công suất cho hệ treo cân bằng.
Cáp treo là một dây thép có độ bền cao được buộc vào cabin và đối trọng.
Máy kéo là một động cơ điện có khả năng kéo cáp treo qua puly thang máy. Cabin là khoang chứa người hoặc hàng hóa được di chuyển lên xuống bằng thang máy.
Đối trọng là một khối kim loại có trọng lượng bằng hoặc gần bằng trọng lượng cabin khi không có người hoặc hàng hóa. Đối trọng được buộc vào cáp treo ở phía đối diện với cabin để cân bằng lực kéo của máy kéo và giảm công suất tiêu thụ.”
– Một số khái niệm liên quan để có thể hiểu hơn về nguyên lý hoạt động của Puly thang máy-
Khi cabin di chuyển lên xuống, cáp treo sẽ qua puly và kéo theo đối trọng di chuyển xuống lên. Máy kéo sẽ cung cấp công suất cho puly để xoay theo chiều mong muốn của cabin. Lực kéo của máy kéo phải vượt qua lực căng cáp treo và lực ma sát của các thành phần khác.
Công suất cần thiết để di chuyển cabin phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khối lượng của cabin, độ dốc của đường cáp, tốc độ di chuyển, hệ số ma sát và hệ số an toàn.

Bảo trì puly thang máy để kéo dài tuổi thọ và đảm bảo an toàn cho người sử dụng
Puly thang máy cần được bảo trì định kỳ để duy trì hoạt động ổn định, tránh hao mòn, ăn mòn, rỉ sét, rung lắc, tiếng ồn… và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
Sau đây là các bước cần làm khi bảo trì puly:
- Tắt nguồn điện của hệ thống thang máy và đảm bảo không có ai sử dụng thang máy trong quá trình bảo trì.
- Kiểm tra vòng bi của puly thang máy, xem có bị hư hỏng, mòn hay không. Nếu có, cần thay thế vòng bi mới.
- Tra dầu cho vòng bi của puly để giảm ma sát và tăng độ bền. Nên tra dầu mỗi 6 tháng một lần.
- Lau chùi bụi bẩn trên puly và cáp thang máy bằng khăn ẩm hoặc vải mềm. Không nên sử dụng các chất tẩy rửa hay dung môi có tính ăn mòn.
- Kiểm tra cáp thang máy xem có bị đứt, xoắn hay không. Nếu có, cần thay thế cáp mới hoặc sửa chữa cáp cũ.
- Kiểm tra rãnh của puly xem có bị ăn mòn, cong vênh hay không. Nếu có, cần phay lại rãnh hoặc thay puly mới.
Tần suất cần bảo trì puly thang máy phụ thuộc vào mức độ sử dụng và điều kiện hoạt động của thang máy. Tuy nhiên, nên bảo trì puly ít nhất mỗi năm một lần để đảm bảo hiệu quả cao nhất
Để thiết bị hoạt động tốt thì bảo trì, bảo dưỡng thang máy là vô cùng quan trọng. Các dấu hiệu cho biết puly thang máy cần được bảo trì hoặc thay thế là:
- Tiếng kêu lạ khi thang máy di chuyển, như tiếng kêu nhỏ, tiếng kêu rè hay tiếng kêu gầm.
- Rung lắc khi thang máy di chuyển, nhất là khi khởi động hoặc dừng lại.
- Ảnh hưởng đến tốc độ di chuyển của thang máy, như chậm hơn hoặc không đều.
- Ảnh hưởng đến độ chính xác của vị trí dừng của cabin, như không cân xứng với sàn nhà hoặc không dừng đúng tầng.
Nếu gặp phải các dấu hiệu trên, cần liên hệ với nhà cung cấp hoặc nhà bảo trì để kiểm tra và xử lý kịp thời. Công ty Thang máy Gia Định là sẵn sàng hỗ trợ bạn.
Kết luận
Trong bài viết này, mình đã giới thiệu cho bạn về cấu tạo và chức năng của puly thang máy, một bộ phận hình bánh xe có các rãnh để lồng cáp treo vào.
Puly thang máy có vai trò quan trọng trong việc gắn kết cáp treo và giúp máy kéo tạo ra lực kéo cho cabin di chuyển lên xuống và cần được bảo trì định kỳ để duy trì hoạt động ổn định và an toàn. Hy vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về puly thang máy là gì? Nếu còn thắc mắc nào bạn hãy để bình luận bên dưới để cùng trao đổi nhé!